Nawiązując do ostatniego artykułu o renowacji zabytkowego zegara Opactwa Cystersów w Henrykowie, chcemy powrócić do wykonanej jakiś czas temu również przez firmę Prais z Poznania renowacji zabytkowego zegara wieżowego Kościoła Mariackiego w Chojnie.

Kościół Mariacki jest jednym z największych gotyckich kościołów w Polsce. Został on wzniesiony w latach 1389-1407 z ciosów granitowych, rozbudowany w XV wieku przez Henryka Brunsberga. Wysoka na 102,6 metrów neogotycka wieża z lat 1859-1861 góruje nad okolicą. Wieża ozdobiona jest czterema tarczami zegarowymi o średnicy ponad 3 metrów każda. W roku 1945 roku, kościół został spalony. Przez wiele lat stał zabezpieczony, jako trwała ruina, aż do roku 1991, kiedy to dzięki fundacji polsko-niemieckiej zaczęła się jego odbudowa.

Po spaleniu kościoła w 1945 roku zabytkowy mechanizm zegara wieżowego zaginął, tarcze zegarowe unieruchomione, przez wiele lat niszczały na wieży kościoła. Firma Prais została wybrana w drodze przetargu do realizacji zadania polegającego na renowacji zabytkowego zegara. Firma wykazała się bogatym doświadczeniem zawodowym, odpowiednimi certyfikatami oraz uprawnieniami do prac przy zabytkowym zegarze wieżowym. Po zaakceptowaniu planu renowacji zegara przez konserwatora zabytków ze Szczecina prace renowacyjne ruszyły. Przy tarczach zostały ustawione rusztowania, tak, aby renowacja tarczy zegarowej odbyła się bez jej demontażu z wieży, był to jeden z wymogów konserwatora zabytków, aby nie narażać cyferblatów na dodatkowe uszkodzenia, które mogłyby powstać przy jej demontażu. Cyfry oraz zdobniki cyferblatu zostały oczyszczone oraz pokryte podwójną warstwą złota ¾ karata. Wskazówki po demontażu zostały przewiezione do firmy w Poznaniu, aby na miejscu w pracowni można było poddać je gruntownej renowacji. Zostały oczyszczone, wyposażone w nowe zaciski, które umożliwiły ich późniejszy montaż do nowoczesnych napędów oraz pozłocone. Nie małym wyzwaniem była renowacja samego miedzianego poszycia tarcz zegarowych, ponieważ po II wojnie światowej pozostały w nich niemałe dziury po ostrzale. Wszystkie ubytki, których rozmiar przekraczał średnicę 10mm firma naprawiła poprzez wyprofilowanie powierzchni cyferblatu i wlutowanie zaślepek wykonanych również z blachy miedzianej. Zgodnie z wytycznymi firmy, które zostały zaakceptowane przez konserwatora zabytków, nie dokonano oczyszczenia samego poszycia cyferblatu, pozostał on patynowy. Zabieg ten nie pozbawił tarcz zegarowych zabytkowego charakteru, a odnowione i pozłocone elementy cyfr i zdobników pięknie się wyróżniają na tle zielono-czarnego koloru tarcz.  

Ostatni etap renowacji polegał na zainstalowaniu kurantów, układu do wybijania godzin oraz napędów do tarcz zegarowych. Ze względu na brak zabytkowego mechanizmu zegarowego, który zniknął z wieży Kościoła Mariackiego w czasie II wojny światowej, koniecznością było zamontowanie nowoczesnych napędów przystosowanych do cyferblatów o średnicy ponad 3 metrów. Wskazówki napędzane są przez niewielkie silniki elektryczne zasilane napięciem 230V. W razie chwilowych przerw w zasilaniu zegar zatrzymuje się, ale po włączeniu prądu samoczynnie koryguje pozycję wskazówek zgodnie z aktualnym czasem. Zegar synchronizowany jest ze wzorcowym czasem poprzez antenę DCF, przez co automatycznie przestawia się na czas zimowy i letni. Wszystkie elementy napędów zegarowych wykonane są z kwasoodpornej stali i mosiądzu zapewniających brak możliwości wystąpienia korozji w napędzie. Ponadto zegar wieżowy został wyposażony w układ do wybijania godzin raz kuranty, które na elektronicznych dzwonach wybijają różnorodne melodie. W ciągu roku kuranty wygrywają o 12.00 hejnał miasta, a w okresie Bożego Narodzenia melodię Cicha Noc. Dodatkowo do sterownika wgrano kilka melodii okolicznościowych, wiele z nich było nagrane na specjalne zamówienie fundacji polsko – niemieckiej sprawującej nadzór nad całym projektem. Melodie te będą wygrywane podczas różnorodnych uroczystości i świąt w ciągu roku.

Wszystkie prace firma z Poznania wykonała wciągu jednego miesiąca, co spotkało się z dużym uznaniem fundacji polsko – niemieckiej oraz proboszcza parafii w Chojnej.

• Udostępnij

---